Susret velikog srpskog župana Stefana Nemanje i nemačkog cara Fridriha Barbarose
27 јула, 2022Na današnji dan, 27. jula 1189. godine, na mestu ispred Crkve Svetog Pantelejmona u gradu Nišu,susreli su se srpski veliki župan StefanNemanja (1166-1196) i nemački car Fridrih Barbarosa (1152-1190), dok je on bio u prolazu kroz Srbiju ka Palestini u Trećem krstaškom ratu.
Prethodno je na Božić 1188. godine u Nirnbergu, srpska delegacija koju je poslao Stefan Nemanja, predložila nemačkom caru da se sastane sa Nemanjom u Nišu, kako bi mu se omogućio bezbedan prolazak i snabdevanje vojske na putu kroz Srbiju ka Maloj Aziji i Jerusalimu – pošto je Jerusalim pao u ruke nevernika Saladina 2. oktobra 1187. godine.
Dvojica državnika sastali su se u porti pantelejske Crkve, koja je u to vreme izgledala posve drugačije dok je grad i okolina bila prepuna vojske i pratnje oba vladara. Tom prilikom potpisan je i prvi međudržavni ugovor između Srbije i Nemačke (tj. Svetog rimskog carstva u koje je ulazila i više od pola Italije, Austrija, Slovenija, deo Francuske, Beneluksa, Češke, Poljske itd.).
Nemanja je tražio i da se Barbarosa uključi u njegov tadašnji sukob sa Romejskim carstvom i ponudio 20.000 vojnika za zajedničke operacije, kao i savezništvo nemačkom caru za potvrdu svih teritorija koje drži. Tom prilikom je ugovoreno da Toljen, sin brata Stefana Nemanje kneza Miroslava, bude oženjen kćerkom istarskog markgrofa Berhtolda od Andeksa, koji se nalazio u carevoj pratnji.
Nemački car u tom trenutku nije želeo da se upliće u rat sa Romejskim carstvom. Iako na kraju nije došlo do saradnje protiv Romejskog carstva, i Stefan Nemanja i Fridrih Barbarosa su se vrlo srdačno ophodili jedan prema drugom i poštovali sve dogovore.Prema istorijskim izvorima, prilikom ovog susreta izdvajaju se dve zanimljivosti
Prva je to što su Stefan Nemanja i srpska delagacija tokom prijema i ručkova vrlo verovatno jeli koristeći dvozube viljuške i noževe, što govore arheološka nalazišta u Srbiji, dok su Barbarosa i njegove vojskovođe najverovatnije jeli rukama jer običaj korišćenja viljuški još uvek na zapadu nije zaživeo. Кažu da su se prvi srpsko-nemački pregovarači tom prilikom sladili piletinom sa medom, vinom ili medovačom.
Sa druge strane, postoji i pisano svedočanstvo da se tom prilikom i pevalo uz gusle, što je i prvo pisano svedočanstvo o srpskim guslama.
Neki pominju i da su se Nemanja i Fridrih Barbarosa odlično razumeli i komunicirali istim jezikom, pošto je tobože Barbarosa znao jezik (lužičkih) Srba koji su mu bili podanici i protiv kojih je ratovao. To ne možemo da potvrdimo. Ono što možemo da potvrdimo je da su oba vladara bila pismena i da se niko od njih nije potpisivao palcem ili krstićem.
Doček nemačkog cara i njegove vojske jeste bio veoma svečan i raskošan u to vreme. Кrstaši su dočekani vinom, ječmom, mesom i skupim poklonima. Tako je uzvraćeno i od strane nemačkog cara, te je i naš veliki župan sa svojim zvaničnicima dobio skupocene darove.
Izvor:Istorija Srba, foto E.V.