Savremeni ikonopis u delima tri umetnice
10 јула, 2023Ikone Brankice Aćimović Grčić, iz Beograda, i dve Aranđelovčanke: Jasne Jelić Obradović i Milene Grujić u Maloj galeriji.
Slikanje ikona je neraskidivo vezano za bogosluženje i postoje pravila, odnosno kanoni kako se ona može slikati, što se prvenstveno odnosi na srednjovekovnu tradiciju vizantijske umetnosti u pravoslavnom svetu. To je opšte mesto, a posebno je kako se ikona tretira u savremenom ikonopisačkom zanatu.
To su na izložbi u Maloj galeriji u Aranđelovcu prikazale tri umetnice: Brankica Aćimović Grčić iz Beograda i Aranđelovčanke Jasna Jelić Obradović i Milena Grujić. One su se predstavile „savremenim ikonopisom“, kako nosi i naziv pomenute izložbe, čiji je cilj, istakla je na otvaranju magistar vajarstva Maja Grčić, „očuvanje kulturnog nasleđa i širenje duhovnosti kroz savremenu sakralnu umetnost“.
Najveće iskustvo u slikanju ikona i kopije fresaka ima Brankica Aćimović Grčić, koja je i osnivač kolonije u Prohoru Pčinjskom. O tome svedoče izložene ikone, rađene na drvetu jajčanom tehnikom i kopije fresaka Belog Anđela, kralja Milutina i Simonide, kao i jedna vrlo lepa katolička freska. Izložila je i inicijalna (početna) slova iz jevanđelja, a sve zajedno svedoči o velikom znanju i profesionalizmu, što je i razumljivo, budući da je Brankica slikar – konzervator i restaurator sa višedecenijskim iskustvom. Savremeni izraz u njenim delima su sitni i delikatni detalji, koji ne remete osnovnu i klasičnu ikonografičku nit.
Dve naše sugrađanke, Jasna Jelić Obradović, koja je završila zidno slikarstvo na Fakultetu primenjene umetnosti u Beogradu i doktorirala na istom fakultetu, kao i Milena Grujić koja je završila industrijski dizajn na Visokoj politehničkoj školi u Beogradu, su posve različite, kao uostalom i u odnosu na već pomenutu umetnicu.
Obradovićeva je izložila dve ikone i oslikana drvena jaja visokog sjaja sa motivima iz hrišćanske ikonografije, na kojima, često „ubacuje“ i neke svoje detalje, po čemu je poznata u krugovima onih koji prate njen rad. Slikanje po „jajetu“ je vrlo delikatna stvar, s obzirom na taj jedinstven oblik, koji zahteva sferni pristup, koji je Jelićka uspešno savladala.
Grujićeva se najdalje odmakla od kanona, a i najkraće se bavi ovom vrstom umetnosti i tehnike. Njene ikone su nekako ovdašnje i najmanje podsećaju na ono što svako od nas ima u svesti o srednjevekovnom poimanju takve „slike“, pa, možda, ona i najviše zaslužuje naziv izložbe „Savremeni ikonopis“.
U svakom slučaju, ovde je reč o različitim pristupima ikoni kao slici i o umetnicama različitih generacija, koje su pokušale na nepretenciozan način da predstave svoje stvaralaštvo. Neko oduvek, a neko od skoro, pa je i razlika u kvalitetu izvedenih dela očita.
Svejedno. Lepa je zamisao, a koliko je izložba privukla pažnje svedoče brojni posetioci na otvaranju, među kojima je – to je zanimljivo – najviše bilo žena. Među njima i naša sugrađanka Ljiljana Bošković koja je, u duhu izložbe, pročitala svoju pesmu o Sv. Petki.
Izložbu „Savremeni ikonopis“, koja će trajati do 20. jula, organizovalo je Udruženje likovnih stvaralaca Aranđelovca.
autor: Lj. Stojanović
0
20
20
20
